Γεωμετρίες

Μια κάθετη γραμμή τέμνει μια οριζόντια. Άνθρωπος και Γη. Οι δυο αυτοί άξονες είναι η ιστορία μας. Η κίνηση από τη γη προς τα πάνω και προς τα κάτω. Η γη ως αρχή και ως τέλος και ενδιαμέσως η δυνατότητα ορισμού και προσδιορισμού όσων μας είναι γνωστά. Καθώς ξύνουμε την επιφάνεια, κυνηγάμε, συλλέγουμε, καλλιεργούμε, χαράσσουμε ή αποσπούμε ποντάροντας στη δύναμή μας, διαλαλούμε την ύπαρξή μας στο διηνεκές. Η έκθεση αυτή διαπραγματεύεται την ολοένα αυξανόμενη περιπλοκότητα της σχέση της ανθρωπότητας με το έδαφος, με το περιβάλλον.

Οι Γεωμετρίες ξετυλίγονται στο μουσείο, στο κεντρικό κτίριο και στους κήπους του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Με έτος ίδρυσης το 1920, το Πανεπιστήμιο έγινε συνώνυμο της σταδιακής μετάβασης στη γεωργία μεγαλύτερης κλίμακας που συστηματοποιήθηκε για να ενισχύσει μια κατεξοχήν αγροτική και πτωχή χώρα και για να θεμελιώσει την ασφάλεια της τροφής. Παράλληλα με τις αγροτικές μεταρρυθμίσεις που στόχευαν στην κοινωνική ενσωμάτωση των πληθυσμών από τη Μικρά Ασία, το Πανεπιστήμιο προσέδωσε μια επιστημονική προσέγγιση στην αγροτική παραγωγή.

H έκθεση θέτει στο επίκεντρό της την ανθρωποκεντρική βεβαιότητα της νεωτερικότητας και το ερώτημα κατά πόσο μπορούμε να απομακρυνθούμε από το οικείο μας γνωστικό πλαίσιο και να μας οραματιστούμε ως ένα με το περιβάλλον. Εξερευνώντας τη δυάδα άνθρωπος – φύση αναρωτιόμαστε αν και κατά πόσο μπορούμε να ορίσουμε ένα τοπίο δράσης και πολιτισμού δίχως κυριότητα και επιβολή. Αν μπορούμε στην εύθραυστη γη να αντιληφθούμε την ύπαρξή μας μέσα στην αμφισημία. Αν μπορούμε να επαναπροσδιορίσουμε τις κλίμακες και να γίνουμε μάρτυρες ενός κόσμου όπου ο άνθρωπος συνυπάρχει αγαθά με τα άλλα είδη. Αν μπορούμε να διανοηθούμε ότι τα επιστημονικά συστήματα, που είναι η μετεξέλιξη της αγροτικής επανάστασης της οποίας τα εργαλεία, η γλώσσα και το οπλοστάσιο μας έχουν οχυρώσει από το άγριο, μπορούν τώρα να χρησιμοποιηθούν για μια νέα συζήτηση, η οποία να θεμελιώνεται σε ένα μεταβαλλόμενο έδαφος.

Ξεκινώντας από μια επισκόπηση του τοπίου και της ιστορίας του Πανεπιστημίου και λαμβάνοντας την πολυεπίπεδη γνώση της ακαδημαϊκής και φοιτητικής κοινότητας, η έκθεση ορίζεται με το βλέμμα προς τα κάτω, από το αποτύπωμά μας στη γη και με το βλέμμα προς τον oυρανό, ενώ ακούμε ιστορίες για τη γεωργία μικρής κλίμακας, για διαφορετικές γεωγραφίες, για τη σκοτεινή μας γη, για την αυτόχθονη γνώση και ενώ συνδέουμε το τοπικό με το παγκόσμιο σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε καλύτερα τις αποστάσεις.

Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο βρίσκεται στον Ελαιώνα, αρχαία ονομασία από τα ατελείωτα ελαιόδενδρα που ποτίζονταν από τον Κηφισό. To Πανεπιστήμιο σήμερα είναι το μόνο πράσινο στοιχείο σε μια μεγάλη ζώνη, μεγάλο μέρος της οποίας είναι υποανάπτυκτο και μολυσμένο. Ένας περίπατος στους κήπους του προσφέρει ένα νέο και ζωτικό όραμα για το πώς η Αθήνα ήταν και πώς θα μπορούσε να γίνει. Πολυεπίπεδες ιστορίες συνθέτουν μια ξεχωριστή στρωματογραφία ενός τοπίου πάνω στην Ιερά Οδό, καθοδόν για την Ελευσίνα, με την ελιά του Πλάτωνα τοποθετημένη στο κεντρικό κτίριο, με τα οθωμανικά υπολείμματα και την κρήνη του βοεβόδα Χασεκή, με τις γενεές των φοιτητών να θέτουν ερωτήματα και με έναν πανύψηλο φοίνικα να υπερέχει όλων. Άραγε πόσα ακόμα πράγματα να έχει μαρτυρήσει αυτό το μέρος;

Οι Γεωμετρίες, πέρα από μια έκθεση, είναι ένα πλαίσιο σήμανσης ερωτημάτων για το πού οδεύουμε. Μέσα από ένα παράλληλο πρόγραμμα δράσεων, το οποίο θα απλωθεί σε επτά μη διαδοχικές Κυριακές ανάμεσα στο άνοιγμα και στο κλείσιμο της έκθεσης, ενεργοποιούνται διαφορετικά σημεία του Πανεπιστημίου (ο αμπελώνας, το δενδροκομείο, το ανθοκομείο, το Μουσείο κ.α.). Σας καλούμε να περπατήσετε, να ακούσετε, να αντικρύσετε και να γίνετε μέτοχοι, αντλώντας απόλαυση αλλά και με συνείδηση του ηθικού λογισμού της εποχής μας. Πιστεύουμε η έκθεση και το πρόγραμμα αυτό να κατορθώσουν να θέσουν νέες συντατεγμένες στην προσέγγιση της σχέσης μας με το που ζούμε: με τη γη μας.

Οι Γεωμετρίες είναι ένας διαλογισμός για το ποιοί είμαστε και πού βρισκόμαστε ως ανθρώπινο σύνολο και ως χώμα.

Ελλείψει ενός καλύτερου κόσμου, ελλείψει μιας ισχυρότερης γλώσσας.